Hoe werkt een warmtepomp met een koudemiddel?

Warmtepompen spelen een belangrijke rol in duurzame verwarming en koeling. Ze maken gebruik van een koudemiddel om warmte te verplaatsen van de ene plek naar de andere, in plaats van direct warmte op te wekken zoals een cv-ketel. Maar hoe werkt dit precies? In deze blog leggen we stap voor stap uit hoe een warmtepomp met een koudemiddel functioneert.

Inhoudsopgave


    1.    Wat is een warmtepomp?
    2.    De rol van het koudemiddel
    3.   De werking van een warmtepomp in 4 stappen
    4.   Type koudemiddel voor warmtepompen
    5.    De voordelen van een efficiënt koudemiddel
    6.    Icefish en duurzame koudemiddelen

woensdag 29 januari 2025

Wat is een warmtepomp?

Een warmtepomp is een systeem dat warmte onttrekt aan een externe bron (lucht, water of bodem) en deze op een bruikbaar niveau brengt voor verwarming of warm tapwater. Dit gebeurt met behulp van een compressor, een warmtewisselaar en een koudemiddel. Het proces lijkt op dat van een koelkast, maar dan omgekeerd: in plaats van warmte af te voeren, wordt deze juist naar binnen gehaald.

De rol van het koudemiddel

Het koudemiddel is een belangrijk onderdeel van de warmtepomp. Het neemt warmte op bij lage temperaturen en geeft deze weer af bij hogere temperaturen. Dit kan doordat het koudemiddel onder wisselende druk en temperatuur verandert van vloeistof naar gas en weer terug. Dit proces maakt het mogelijk om warmte van een koude omgeving naar een warmere ruimte te verplaatsen.

De werking van een warmtepomp in 4 stappen

Een warmtepomp met een koudemiddel werkt volgens een thermodynamische cyclus die in vier fasen verloopt:

Verdampen

  • Het koudemiddel begint als vloeistof en stroomt door een verdamper.
  • Hier neemt het warmte op uit de lucht, water of bodem, waardoor het verdampt en in gas verandert.

Comprimeren

  • Het gasvormige koudemiddel gaat naar de compressor.
  • De compressor perst het gas samen, waardoor de temperatuur stijgt.

Condensatie

  • Het hete gas stroomt door de condensor, waar de warmte wordt afgegeven aan het verwarmingssysteem (bijvoorbeeld vloerverwarming of een boiler).

  • Hierdoor condenseert het koudemiddel weer tot een vloeistof.

Expansie

  • Het vloeibare koudemiddel gaat door een expansieventiel, waardoor de druk en temperatuur dalen.
  • Vervolgens begint het proces opnieuw in de verdamper.

Type koudemiddel voor warmtepompen

Niet elk koudemiddel is geschikt voor elke toepassing. De keuze hangt af van factoren zoals energie-efficiëntie, milieuvriendelijkheid en veiligheid.

R290 (propaan):

  • Zeer milieuvriendelijk met een GWP van slechts 3.
  • Uitstekende energie-efficiëntie.
  • Licht ontvlambaar, dus veiligheidseisen zijn belangrijk.

R32:

  • GWP van 675, lager dan veel andere synthetische koudemiddelen.
  • Veelgebruikt in airco’s en kleine warmtepompen.

R410A:

  • Hogere GWP (2088) en wordt steeds vaker vervangen door duurzamere alternatieven.

CO₂ (R744):

  • Milieuvriendelijk en niet ontvlambaar.
  • Efficiënt bij hoge temperatuurtoepassingen, maar vereist hogere druk.

R134a en R513A:

  • Worden nog gebruikt in sommige systemen, maar worden uitgefaseerd vanwege hun hogere GWP.

De voordelen van een efficiënt koudemiddel

Een goed koudemiddel draagt bij aan de prestaties en duurzaamheid van de warmtepomp:

  • Energiezuinig: Lagere energiekosten en een hoger rendement.
  • Milieuvriendelijk: Lagere GWP betekent minder impact op het klimaat.
  • Betrouwbaar: Langere levensduur van de warmtepomp door stabiele prestaties.

Bij Icefish geven we de voorkeur aan natuurlijke koudemiddelen zoals R290, vanwege de hoge efficiëntie en minimale milieubelasting.

Icefish en duurzame koudemiddelen

Bij Icefish bouwen we warmtepompen en koelinstallaties op maat, afgestemd op de wensen van onze klanten. We werken met koudemiddelen die niet alleen efficiënt zijn, maar ook bijdragen aan een duurzamere toekomst.

Wil je meer weten over onze warmtepompen of advies over de juiste koeloplossing? Neem contact met ons op!

Conclusie

Een warmtepomp werkt door warmte uit de omgeving te halen en deze via een koudemiddel op een bruikbare temperatuur te brengen. Het koudemiddel speelt hierin een sleutelrol door constant te verdampen en te condenseren. De keuze van het juiste koudemiddel bepaalt niet alleen de prestaties van de warmtepomp, maar ook de impact op het milieu.

Bij Icefish zetten we in op duurzame en energie-efficiënte koeloplossingen met natuurlijke koudemiddelen. Zo dragen we bij aan een groenere en efficiëntere toekomst.

Veelgestelde vragen over de werking van een warmtepomp

Waarom is het koudemiddel in een warmtepomp zo belangrijk?

Het koudemiddel is verantwoordelijk voor het opnemen en afgeven van warmte binnen de warmtepomp. De keuze van het koudemiddel bepaalt de efficiëntie, milieubelasting en veiligheidsaspecten van het systeem.

Wat is het verschil tussen synthetische en natuurlijke koudemiddelen in warmtepompen?

Synthetische koudemiddelen (zoals HFK’s) hebben vaak een hogere GWP-waarde en worden steeds verder uitgefaseerd door milieuregels. Natuurlijke koudemiddelen zoals R290 (propaan) en R600 (butaan) zijn milieuvriendelijker en energie-efficiënter, maar vereisen soms extra veiligheidsmaatregelen.

Welke koudemiddelen worden het meest gebruikt in warmtepompen?

Veel gebruikte koudemiddelen in warmtepompen zijn R290 (propaan), R32, R134a en R410A. De trend gaat steeds meer richting natuurlijke koudemiddelen vanwege de lagere impact op het milieu.

Kan ik mijn bestaande warmtepomp ombouwen naar een ander koudemiddel?

Dat hangt af van de installatie. Sommige systemen kunnen worden omgebouwd naar een duurzamer koudemiddel, maar dit vereist technische aanpassingen. Bij een nieuwe installatie is het verstandiger om direct te kiezen voor een koudemiddel met een lage GWP.

Wat betekent GWP en waarom is het belangrijk?

GWP staat voor Global Warming Potential en geeft aan hoeveel een koudemiddel bijdraagt aan de opwarming van de aarde. Hoe lager de GWP-waarde, hoe minder impact het koudemiddel heeft op het milieu.

Over de auteur

Marco Lelieveld heeft 19 jaar ervaring in de koeltechniek en is bij ICEFISH verantwoordelijk voor de productie. Hij staat dagelijks met het team in de hal om onze maatwerk koelinstallaties tot leven te brengen. Zijn praktische kennis en oog voor detail zorgen ervoor dat elke machine voldoet aan de hoogste kwaliteitsnormen. Of het nu gaat om chillers, warmtepompen of DX-units: Marco zorgt ervoor dat de ideeën op papier worden omgezet naar betrouwbare en duurzame oplossingen.

Ontdek meer over de geschiedenis van Icefish